Αρχική Συνεντεύξεις Ο Αλεχάνδρο Κάστρο, ανιψιός του Φιντέλ, στο americalatina (2015)

Ο Αλεχάνδρο Κάστρο, ανιψιός του Φιντέλ, στο americalatina (2015)

160
0

«Ο κομμουνισμός ειναι μια ουτοπία, δεν εχει εφαρμοστεί πουθενά στον κόσμο»

24 Ιανουαρίου 2015. Του ΙΑΣΟΝΑ ΠΙΠΙΝΗ. Ο Αλεχάνδρο Κάστρο είναι ο γιος του σημερινού Προέδρου της Κούβας Ραούλ Κάστρο και ανιψιός του ιστορικού ηγέτη της Κούβας, Φιντέλ Κάστρο. Έχει το βαθμό του Συνταγματάρχη στο Υπουργείο Εσωτερικών και εκπροσωπεί τη χώρα του σε πολλές διεθνείς συναντήσεις. Πολλοί πολιτικοί αναλυτές σε μέσα ενημέρωσης της Λατινικής Αμερικής υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να είναι ο επόμενος Πρόεδρος της Κούβας. Ο Αλεχάνδρο Κάστρο βρέθηκε στην Ελλάδα για να παρουσιάσει το βιβλίο του «Η αυτοκρατορία του τρόμου» που κυκλοφορεί από τη New Star. O κ. Κάστρο δέχθηκε να μιλήσει στο americalatina.gr για τη Δημοκρατία στην Κούβα, το ενδεχόμενο διεξαγωγής εκλογών στην Κούβα, τον καπιταλισμό, που όπως λέει δεν πρόκειται ποτέ να εφαρμοστεί στην χώρα του αλλά και για τον κομμουνισμό που όπως υποστηρίζει είναι μια ουτοπία και δεν έχει εφαρμοστεί πουθενά στον κόσμο. Ο Αλεχάνδρο Κάστρο αναφέρθηκε στην ιστορική επαναπροσέγγιση Κούβας – ΗΠΑ και στην αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων που είχαν διακοπεί από το 1961. Η συνέντευξη έγινε μπροστά σπό την Ακρόπολη, το σύμβολο της «κοιτίδας της Δημοκρατίας» όπως είπε ο ίδιος.

Είναι η πρώτη φορά που επισκέπτεστε την Ακρόπολη;

Είναι η πρώτη φορά που επισκέπτομαι την Ελλάδα. Ήταν μια παλιά επιθυμία μου που τώρα γίνεται πραγματικότητα. Βρίσκομαι εδώ χάρη στην αλληλεγγύη του κουβανικού λαού. Ήταν μια πολύ ωραία επίσκεψη. Διαπιστώσαμε εδώ ένα μεγάλο σεβασμό, μια μεγάλη εκτίμηση και έναν μεγάλο θαυμασμό για την Κούβα, για τον Φιντέλ, για τον Ραούλ. Σε όλες τις συναντήσεις που είχαμε το διαπιστώσαμε αυτό το πράγμα. Βρίσκομαι εδώ σε μια ξεχωριστή συγκυρία, κατά την οποία για πρώτη φορά μετά από πενήντα χρόνια ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, αναγνώρισε το λάθος που διέπραξαν οι προκάτοχοι του εδώ και πενήντα χρόνια, λέγοντας πως ήταν μια αποτυχημένη πολιτική που έπρεπε να αλλάξει.

Πως βλέπετε το μέλλον της Κούβας μετά από την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων της χώρας με τις ΗΠΑ;

Εδώ και πενήντα χρόνια υπάρχει αυτό το εμπάργκο, με συνεχείς επιθέσεις κάθε είδους, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας του Κράτους, από αυτή τη χώρα. Πιστεύουμε ότι τώρα, με βάση τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται, θα προχωρήσουμε και θα αναπτυχθούμε ακόμη περισσότερο από ότι έχουμε κάνει μέχρι σήμερα.

Όπως γνωρίζεις, η χώρα μου έχει προχωρήσει σε πολλούς τομείς κοινωνικής ανάπτυξης και παρουσιάζει δείκτες που συγκρίνονται με εκείνους σε χώρες του Πρώτου Κόσμου. Συνεπώς πιστεύουμε ότι χωρίς αυτό το φορτίο του εμπάργκο θα αναπτυχθούμε ακόμη περισσότερο για να δημιουργήσουμε τον βιώσιμο σοσιαλισμό της ευημερίας που φιλοδοξούμε να δημιουργήσουμε, και ο οποίος είναι μια επιθυμία του κουβανικού λαού, όπως αυτή εκφράστηκε μέσω του τελευταίου Συνεδρίου του κόμματος. Έχοντας βέβαια πρώτα υπάρξει μια λαϊκή διαβούλευση. Περισσότεροι από οκτώ εκατομμύρια Κουβανοί εκφράστηκαν και στήριξαν αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής που διατυπώθηκαν από την Εθνοσυνέλευση, ως το Ανώτατο Όργανο του Κράτους στην Κούβα. Σήμερα αυτές είναι οι στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για το έθνος, για να κατακτήσει τον βιώσιμο σοσιαλισμό της ευημερίας.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι μετά από τον θάνατο του Ούγο Τσάβες θα αλλάξουν πολλά πράγματα στη Λατινική Αμερική και ότι ο σοσιαλισμός που εφαρμόστηκε στη Βενεζουέλα και σε άλλες χώρες, όπως στη Βολιβία και στο Εκουαδόρ θα εξαφανιστεί. Επιπλέον ότι αυτή η κατάσταση θα μπορούσε να επηρεάσει και την Κούβα.

Η δική μας ανάλυση είναι τελείως διαφορετική. Απλούστατα, διότι η λογική της ιστορίας το αποδεικνύει. Οι χώρες για τις οποίες μίλησες έζησαν εποχές σκληρού και απάνθρωπου καπιταλισμού. Ουσιαστικά οι εργαζόμενοι και οι μεγάλες μάζες του πληθυσμού υπέστησαν σοβαρές συνέπειες στις συνθήκες ζωής τους, στην αβεβαιότητα στο χώρο εργασίας, στην ίδια την ύπαρξη τους. Τα γεγονότα αυτά επηρέασαν την κοινωνική ζωή σε αυτές τις χώρες όπου διάφορες ομάδες πήραν συγκεκριμένη θέση. Δεν ήταν πολιτικά κινήματα αλλά κοινωνικά κινήματα. Μπορούμε να μιλήσουμε για τα πιο πρόσφατα γεγονότα, όπως τα κινήματα των «αγανακτισμένων» σε πολλές χώρες του κόσμου, και βεβαίως και στην Ευρώπη.

Είναι κοινωνικά κινήματα τα οποία μετατρέπονται σε πολιτικά κινήματα, από τη στιγμή που τα παραδοσιακά αστικά κόμματα που άλλοτε είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης, τα τελευταία 50 και 60 χρόνια έχουν χάσει την αξιοπιστία τους. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι οι χώρες τις οποίες ανέφερες, και οι οποίες αποτελούν τον πυρήνα της ALBA (Μπολιβαριανή Συμμαχία για τους Λαούς της Δικής μας Αμερικής), το Εκουαδόρ, η Βολιβία και η Νικαράγουα, μόνο και μόνο επειδή έσπασαν τους δεσμούς τους με το άδικο κατεστημένο που είχαν επιβάλει οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας, που προώθησε η Ουάσιγκτον και οι δυνάμεις της Δύσης, κατάφεραν να μειώσουν τη φτώχεια και να βελτιώσουν την κατάσταση στην κοινωνία. Μόνο επειδή αρνήθηκαν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και προχώρησαν σε μια πλήρη αναθεώρηση, όχι υπερασπίζοντας το κεφάλαιο, κάτι που κάνει ο νεοφιλελευθερισμός. Όταν είχαν τη μορφή των κοινωνικών κινημάτων αναζήτησαν να βρουν τις κοινωνικές πολιτικές και έπειτα όταν ανέλαβαν την εξουσία ως πολιτικά κινήματα πια, τις εφάρμοσαν. Πολλά από τα κινήματα αυτά έχουν έναν σοσιαλιστικό προσανατολισμό, όπως είναι οι περιπτώσεις της Βολιβίας, του Εκουαδόρ, όπου τα αποτελέσματα είναι εμφανή. Ή όπως η Βενεζουέλα. Κοίταξε τη Βενεζουέλα πως ήταν πριν και πως ήταν μετά από τον Τσάβες.

Ο Αλεχάνδρο Κάστρο με τον Ιάσονα Πιπίνη το 2015.

Χωρίς αμφιβολία ξεκίνησε μια νέα εποχή για την Κούβα. Στο μέλλον πιστεύετε ότι θα μπορούσε να εφαρμοστεί ο καπιταλισμός στην Κούβα;

Με τίποτα δεν θα μπορούσε να εφαρμοστεί. Γιατί ο κουβανικός λαός έχει υποφέρει από αυτό το σύστημα. Όχι μόνο σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο αλλά και στο θέμα της καταπίεσης που υπέστη. Αυτό είναι που έκανε η αυτοκρατορία των ΗΠΑ όταν άρχισε να χάνει την επιρροή της στη Λατινική Αμερική. Έχουμε μια περίπτωση, του Χένρι Κίσινγκερ, ένας γνωστός Αμερικανός διανοούμενος, που διετέλεσε και υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Νίξον, ο οποίος βραβεύτηκε με Νόμπελ Ειρήνης… Του έδωσαν το Νόμπελ Ειρήνης επειδή έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση των σχέσεων με την Κίνα. Ωστόσο, υπήρξε ένας άνθρωπος που βρισκόταν πίσω από όλες τις καλυμμένες πολεμικές επιθέσεις εναντίον της Κούβας, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών δολοφονιών. Αυτές είναι κάποιες αντιφάσεις που δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές. Για αυτό το λόγο η Κούβα δεν θα μπορούσε ποτέ να εφαρμόσει τον καπιταλισμό. Γιατί έχει ζήσει όλες αυτές τις εμπειρίες.

Επιπλέον έχει γνωρίσει μια επιτυχή σοσιαλιστική εμπειρία, και όχι μόνο στη δική μας γεωγραφική περιοχή. Βλέπουμε την Κίνα ότι σήμερα είναι η πρώτη παγκόσμια οικονομική δύναμη. Στο επίπεδο της ανάπτυξης, οι ΗΠΑ έχουν μια οικονομία πτωχευμένη. Οι ΗΠΑ είναι η πιο χρεωμένη χώρα στον κόσμο. Έχει περίπου 17 τρισεκατομμύρια ευρω δολάρια χρέος απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο. Αυτά είναι από τις καταθέσεις του ελληνικού λαού, από τις καταθέσεις των Ισπανών και των Γάλλων. Όλες οι χώρες που φυλάσσουν τα χρήματα τους στις τράπεζες σε δολάρια, απλά χρηματοδοτούν την αμερικανική οικονομία. Για αυτό το λόγο ο μέσος Αμερικανός πολίτης καταναλώνει δυο φορές περισσότερο από τα έσοδα του. Πως μπορεί μια κοινωνία να προοδεύσει με αυτό τον τρόπο; Μόνο και μόνο επειδή έχει το μηχάνημα που τυπώνει λεφτά.. Σε δύσκολες καταστάσεις, όπως συνέβη πρόσφατα, το καλοκαίρι του 2008, ξέρετε πως λύθηκε το πρόβλημα; Τυπώνοντας χρήματα. Τώρα είναι μια δύναμη σε κατάρρευση. Αντίθετα η Κίνα είναι μια δύναμη που συνεχώς ανεβαίνει.

Πολλοί ρωτάνε για ποιο λόγο στην Κούβα, από το 1959, δεν διεξάγονται ελεύθερες εκλογές.

Είναι πολύ σημαντικό να μου κάνεις αυτή την ερώτηση εδώ σε αυτό το μέρος. Στην κοιτίδα της Δημοκρατίας. Έχοντας τον Παρθενώνα σαν φόντο σε αυτή την συνάντηση. Θα σου πω ορισμένα πράγματα σχετικά με το θέμα αυτό, γιατί μου φαίνεται ότι είναι το κατάλληλο μέρος για να κάνεις μια τέτοια ερώτηση. Μιλάμε για την “καταγωγή” της Δημοκρατίας της Δύσης και για το πως ξεκίνησε η Δημοκρατία σε αυτό τον τόπο, σε αυτό το έδαφος που σήμερα καταλαμβάνει η Ελλάδα… Υπήρχαν τριάντα χιλιάδες πολίτες που είχαν πλήρη δικαιώματα και υπήρχαν και τριακόσιες χιλιάδες σκλάβοι χωρίς δικαιώματα, που ζούσαν σε αυτόν τον τόπο. Αυτή ήταν η Δημοκρατία της Δύσης. Οι ελεύθεροι πολίτες είχαν πλήρη πολιτικά δικαιώματα, αλλά οι υπόλοιποι δεν είχαν τίποτα. Τους σκλάβους ούτε καν που τους πλήρωναν. Μια Δημοκρατία που επιβλήθηκε με την οικονομική δύναμη των ελίτ της εξουσίας. Μετά ήρθε η εξέλιξη της Δημοκρατίας στον κόσμο και η δημοκρατική εμπειρία που είχε ως σημείο αναφοράς αυτή την ελληνική εμπειρία. Αυτή είναι η εξέλιξη της έννοιας Δημοκρατία.

Η Αμερική δεν χρειαζόταν κανέναν για να την “ανακαλύψει” γιατί είχε τους αυτόχθονες κατοίκους της που είχαν αναπτύξει κοινωνίες πολύ ανεπτυγμένες, όπως οι Ίνκας, οι Αζτέκοι και οι Μάγιας. Μετά ήρθε η ευρωπαϊκή παρουσία, η κατάκτηση, και σε αυτές τις συγκυρίες τα ρεύματα του αστισμού δημιούργησαν μια νέα προοπτική για τη Δημοκρατία. Προσπάθησαν να τελειοποιήσουν την ελληνική Δημοκρατία. Με τον Μοντεσκιέ ήρθε ο διαχωρισμός της εκτελεστικής και της δικαστικής εξουσίας με σκοπό να αναζητηθούν οι ισορροπίες εκείνες που είναι απαραίτητες για την άσκηση της εξουσίας. Η εφαρμογή της Δημοκρατίας για να εκπροσωπηθούν πραγματικά οι πολίτες. Αυτό συνέβη στην πραγματικότητα. Πρέπει να πούμε ότι στις αστικές δημοκρατίες η λαϊκή θέληση είναι αυτή που επικράτησε. Αυτή η Δημοκρατία έγινε σημείο αναφοράς για τη Δημοκρατία των ΗΠΑ και για τη Λατινική Αμερική.

Θα σου πω τη γνώμη μου για το είδος της Δημοκρατίας που βλέπουμε σε αυτές τις χώρες. Τις συνταγματικές Μοναρχίες στην Ευρώπη, στην Ισπανία, στο Βέλγιο και στην Αγγλία. Είναι δημοκρατικές; Στην Αγγλία όπου η Βουλή συνεχίζει να εκπροσωπεί την αγγλική φεουδαρχική τάξη των ευγενών. Υπάρχουν πολλοί μηχανισμοί που λειτουργούν, αλλά για ποιο πράγμα; Για να διατηρήσουν την εξουσία των ισχυρών τάξεων, ακριβώς της τάξης των ευγενών σε βάρος των δικαιωμάτων των πολιτών. Είναι μια πραγματικότητα. Πως είναι δυνατόν να είναι μια δημοκρατική εξέλιξη, όταν η εξουσία πηγάζει από το χρήμα; Αν κάποιος έχει χρήματα μπορεί να εκλεγεί γερουσιαστής. Μπορεί να εκλεγεί ένας αντιπρόσωπος. Ξέρεις πόσα χρήματα χρειάζεται κάποιος για να εκλεγεί Πρόεδρος στις ΗΠΑ; Πολλά δισεκατομμύρια. Δυο, τρία, τέσσερα δισεκατομμύρια. Τόσο κοστίζει μια προεκλογική εκστρατεία ενός υποψηφίου Προέδρου. Πόσο κοστίζει η καμπάνια ενός γερουσιαστή; Ογδόντα, ενενήντα εκατομμύρια δολάρια. Ενός εκπροσώπου σαράντα ή πενήντα εκατομμύρια δολάρια. Αυτό, πραγματικά, είναι Δημοκρατία;

Ξέρεις πόσα χρήματα χρειάζεται κάποιος για να εκλεγεί Πρόεδρος στις ΗΠΑ; Δυο, τρια και τέσσερα δισεκατομμύρια δολάρια. Είναι Δημοκρατία αυτό;

Εμείς εφαρμόζουμε την εμπειρία της Κούβας. Κατανοούμε ότι είναι η δική μας εμπειρία. Δεν λέμε ότι είναι τέλεια, αλλά έχει τη στήριξη του λαού. Έχει ρίζες στην αληθινή Δημοκρατία. Μια Δημοκρατία που εκπροσωπεί τους ταπεινούς, εκείνους που εργάζονται και παράγουν. Που δεν ζουν από την κερδοσκοπία. Πως είναι σήμερα δομημένη η παγκόσμια οικονομία; Τι επιπτώσεις έχουν οι οικονομικές κρίσεις που ξεσπούν με μεγαλύτερη ένταση και πλήττουν το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου;

Συνεπώς, για αυτό το λόγο λέμε ότι η αστική Δημοκρατία, όπως είναι, έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια στη Δημοκρατία του χρήματος. Το χρήμα όμως δεν είναι η έκφραση του λαού. Οπότε, όταν μιλάμε για τη Δημοκρατία στην Κούβα, είναι μια Δημοκρατία συμμετοχική. Αυτή είναι η διαφορά ανάμεσα στην αντιπροσωπευτική αστική Δημοκρατία και στην συμμετοχική Δημοκρατία της Κούβας. Είναι μια Δημοκρατία που τα πάντα τα συζητάει με τον λαό. Είναι μια Δημοκρατία όπου κάθε ζήτημα που είναι σημαντικό και έχει επιπτώσεις στην κοινωνία τίθεται σε διαβούλευση. Στην Κούβα δεν έχουν εφαρμοστεί νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας. Εσύ καταλαβαίνεις για τι πράγμα σου μιλάω γιατί εσύ το έχεις ζήσει. Είσαι Ελληνο περουβιανός. Γεννήθηκες στην Ελλάδα αλλά έχεις οικογένεια στο Περού. Διατηρείς τις περουβιανές σου ρίζες. Εσύ λες «είμαι Ελληνο περουβιανός». Πόσο χρονών είσαι; Είσαι 35 ετών. Έχεις δει τα γεγονότα και τις συνέπειες (αυτής της πολιτικής). Δεν υπήρξε ούτε ένας άνθρωπος σε αυτή την επίσκεψη στην Ελλάδα που να μην μου έχει μιλήσει για την κρίση που έχει προκαλέσει ο σύγχρονος καπιταλισμός στην Ευρώπη. Αλλά και τη γενικότερη κρίση που έχει προκαλέσει. Τη φτώχεια που έχει προκαλέσει. Για σκέψου, οι μισοί νέοι που ζουν στην «ισχυρή» Ευρωπαϊκή Ένωση είναι άνεργοι. Πως να το εξηγήσεις αυτό σε μια οικογένεια που εργάζεται και παράγει; Υπάρχουν κάποιοι που εργάζονται ταπεινά στη γη, στα χωράφια, και τα λιγοστά χρήματα που βγάζουν και τα φυλάσσουν στις τράπεζες χάνουν την αξία τους και γίνονται σκόνη, λόγω του πληθωρισμού και εξαιτίας της πολιτικής λιτότητας. Έχουν χάσει τις περιουσίες τους, έχουν χάσει τα σπίτια τους.

H Δημοκρατία στην Κούβα είναι συμμετοχική. Αυτή είναι η διαφορά ανάμεσα στην αντιπροσωπευτική αστική Δημοκρατία. Είναι μια Δημοκρατία που συζητάει τα πάντα με το λαό.

Εμείς έχουμε μεγάλη πίστη και μεγάλη εμπιστοσύνη στην κουβανική Δημοκρατία με την οποία έχουμε πειραματιστεί. Επαναλαμβάνω, δεν λέμε ότι είναι η καλύτερη, αλλά σε εμάς λειτούργησε αποτελεσματικά. Η μεγαλύτερη απόδειξη ότι έχει λειτουργήσει αυτή η Δημοκρατία είναι το γεγονός ότι εδώ και περισσότερο από μισό αιώνα συνεχίζει να υπάρχει μια επανάσταση η οποία αντιμετώπισε την πιο δυνατή Αυτοκρατορία. Έχουμε έναν σεβασμό απέναντι στις εμπειρίες που έχουν ζήσει όλες οι χώρες αλλά το σίγουρο είναι ότι αν η κουβανική επανάσταση δεν ήταν μια μεγάλη Δημοκρατία δεν θα συνέχιζε να υπάρχει μέχρι σήμερα.

Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι όταν στην τελευταία συνεδρίαση του κομμουνιστικού κόμματος συζητήθηκαν οι κατευθυντήριες γραμμές της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής που επρόκειτο να ασκηθεί τα επόμενα χρόνια για να γίνει εφικτός ο βιώσιμος σοσιαλισμός της ευημερίας που οραματιζόμαστε. Αυτά τα ζητήματα συζητήθηκαν με όλο τον πληθυσμό. Στην Κούβα είμαστε έντεκα εκατομμύρια Κουβανοί και περίπου 8,7 εκατομμύρια συμμετείχαν σε αυτή τη διαδικασία.

Αν δοθεί ένα τέλος στο εμπάργκο εναντίον της Κούβας θα μπορούσαν να διεξαχθούν εκλογές στην χώρα;

Αντιλαμβάνεσαι τον παραλογισμό; Συζητάμε για την επίθεση σε μια χώρα που γίνεται για να της επιβληθεί ένα πολιτικό σύστημα που είναι αβέβαιο και που δεν έχει δώσει κανένα θετικό αποτέλεσμα. Είναι ένας παραλογισμός. Σου λέω ότι εκλογές πιο άμεσες από τις δικές μας δεν υπάρχουν. Και θα σου εξηγήσω πως λειτουργεί για να το καταλάβεις. Είναι σημαντικό να σπάσουμε το στίγμα που έχει δημιουργήσει για εμάς ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός. Μπορεί να νομίζεις ότι στην Κούβα δεν υπάρχουν άμεσες εκλογές. Εγώ σου λέω ότι είναι άμεσες και σύγκρινε τις εσύ με εκείνες στις ΗΠΑ ή με εκείνες σε όποια άλλη χώρα θέλεις.

Στην Κούβα οι εξουσίες πηγάζουν από τους πολίτες, από τη βάση. Στην Κούβα αποκαλούμε «κουάδρας» το πλέγμα τετραγώνων μιας πόλης. Αυτές οι «κουάδρας» συγκεντρώνονται και κάνουν συνελεύσεις, κάτι που ορίζει ο νόμος άλλωστε. Αυτοί οι κάτοικοι εκλέγουν με ελεύθερο τρόπο τους γείτονες τους που θα τους εκπροσωπήσουν. Το κριτήριο είναι να είναι «καθαροί», εργατικοί, να είναι καλοί άνθρωποι. Δίνω έμφαση σε αυτό γιατί δεν στηρίζεται από κανένα κόμμα. Τους στηρίζει ο λαός. Αυτό που συμβαίνει εδώ δεν γίνεται στις αστικές δημοκρατίες όπου τα κόμματα κάνουν κουμάντο. Όχι, εδώ είναι ο λαός. Σε μια λαϊκή συνέλευση πρέπει να υπάρχουν το λιγότερο δυο υποψήφιοι. Έπειτα κάνουν μια νέα συνέλευση για να καθορίσουν την δημοτική συνέλευση λαϊκής εξουσίας. Ο λαός εκλέγει εκείνους που θα τον εκπροσωπήσουν σε επίπεδο Δήμου. Έπειτα γίνονται εκλογές για την ανάδειξη εκπροσώπων σε επίπεδο περιφέρειας και στη συνέχεια εκλέγεται η Εθνοσυνέλευση λαϊκής εξουσίας. Εκεί βρίσκονται όλοι οι άνθρωποι που ο λαός έχει εκλέξει. Η Εθνοσυνέλευση αποφασίζει για τις εξουσίες του Κράτους που απορρέουν από το Συμβούλιο του Κράτους. Το Συμβούλιο του Κράτους εκλέγει εκείνους που κυβερνούν τον λαό, τον Πρόεδρο, τον Πρώτο Αντιπρόεδρο, τους υπουργούς και ορίζει την κυβέρνηση. Σχηματίζεται μια κυβέρνηση από εκείνους που εξέλεξε ο λαός. Σου επαναλαμβάνω, όλοι οι εκλεγμένοι προέρχονται από τη βάση, για αυτό λέμε ότι είναι μια συμμετοχική λαϊκή Δημοκρατία. Πρέπει να σπάσουμε αυτό το στίγμα που υπάρχει εναντίον της χώρας μου. Αυτός ο λαός έχει αποφασίσει το μέλλον του, τον δρόμο του, έχει αποφασίσει να είναι κυρίαρχος, θέλει να είναι ανεξάρτητος. Για αυτό στην Ελλάδα συναντάει κανείς τόσο θαυμασμό για την Κούβα. Έχουμε μιλήσει με ανθρώπους που ανήκουν στη Δεξιά, στην Αριστερά, στο Κέντρο, με πολλούς τοπικούς άρχοντες.

“Ο κομμουνισμός είναι μια ουτοπία”

Τελικά ο κομμουνισμός εφαρμόστηκε στην Κούβα ή όχι;

Όχι. Σου έλεγα ότι ο κομμουνισμός είναι μια φιλοδοξία. Συνεπώς δεν έχει εφαρμοστεί σε κανένα μέρος. Πραγματικά είναι ακόμη μια ουτοπία. Οι κλασικοί του μαρξισμού μίλησαν για τον κομμουνισμό αναφερόμενοι σε μια κοινωνία η οποία έπρεπε να επιδιωχθεί. Μια κοινωνία που να είναι πραγματικά δίκαιη, όπου να υπάρχουν πραγματικά οι συνθήκες για μια κοινωνική ισότητα. Να επικρατούν εκείνοι που προσφέρουν περισσότερο στην κοινωνία. Όπου θα ξεχώριζαν εκείνοι που θα είχαν περισσότερες ικανότητες, εκείνοι που θα πρόσφεραν περισσότερα. Όπου δεν θα υπήρχε κανένας φτωχός, που να έχει ανάγκη, όπως έχει προκαλέσει ο καπιταλισμός.

Στις χώρες του νότου, σε ηπείρους, όπως η Αφρική, από όπου ξεκίνησε η ζωή, (όπως ξέρεις ξεκίνησε στη νότιο Αφρική), υπάρχει ένα χρέος τεράστιο από την ανθρωπότητα απέναντι σε αυτή την ήπειρο. Και όμως, είναι ότι πιο υπανάπτυκτο. Είναι εκείνοι που σήμερα έχουν τις χειρότερες επιδημίες και πολλές φορές οι ευρωπαϊκές δυνάμεις που άλλοτε αυτές ήταν οι αποικίες τους, δεν είναι ικανοί ούτε για να τους βοηθήσουν. Προσέξτε τώρα για παράδειγμα, τις επιδημίες του έμπολα στη Λιβερία, στη Σιέρα Λεόνε. Οι δυνάμεις που τους είχαν κατακτήσει δεν στέλνουν ούτε γιατρούς για να τους βοηθήσουν. Σε ορισμένα μέρη στέλνουν στρατιώτες απλά γιατί είναι υποχρεωμένοι. Αυτοί οι άνθρωποι πληρώνουν σήμερα τις επιπτώσεις της αποικιοκρατίας.

Πως μπορεί αυτό να γίνει κατανοητό; Και ποιος πήγε τελικά να βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους; Κοίταξε, το έκαναν χώρες όπως η Κούβα. Που επιπλέον έχουμε καταστάσεις δύσκολες, λόγω του εμπάργκο. Και όμως, όταν ζητήθηκε να βοηθήσουν αυτές τις χώρες ξέρεις πόσοι γιατροί σήκωσαν το χέρι για να πάνε να βοηθήσουν; Δεκαπέντε χιλιάδες. Δεκαπέντε χιλιάδες για να πάνε να βοηθήσουν αυτές τις χώρες. Αυτή είναι η πραγματική άσκηση της ιατρικής. Η πραγματική εκπλήρωση του όρκου του Ιπποκράτη που κάνουν οι γιατροί. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο υπήρξε στρατιωτική παρουσία της Κούβας στην Αγκόλα. Για να βοηθήσει αυτόν τον λαό από τη νέα μορφή αποικιοκρατίας. Αυτές οι χώρες μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αγωνίστηκαν για την ελευθερία τους. Για να βγάλουν τους γάντζους της αποικιοκρατίας. Οι ίδιες οι χώρες που είχαν ζήσει τις επιπτώσεις του φασισμού όπως η Γαλλία, η Αγγλία και η Ισπανία, και ωστόσο, συνέχιζαν να διατηρούν τις αποικίες τους στην Αφρική. Πως να το καταλάβουμε αυτό; Τι είδους κοινωνία, τι είδους Δημοκρατία ζούμε; Οι λαοί είναι αλληλέγγυοι. Οι κυβερνήσεις όμως, σχεδόν όλες, δεν στήριξαν καθόλου αυτές τις χώρες, τη στιγμή της χειραφέτησης από τους κατακτητές.

Εκείνη τη στιγμή λοιπόν, εμφανίζεται η κουβανική βοήθεια προς την Αφρική. Πέθαναν 2077 Κουβανοί στην προσπάθεια τους να μειώσουν τις επιπτώσεις της νεο αποικιοκρατίας σε αυτά τα έθνη. Στην προσπάθεια τους να διαλύσουν το απαρτχάιντ που είχε τον Μαντέλα φυλακισμένο για περισσότερο από τριάντα χρόνια. Ένα ρατσιστικό καθεστώς.

Με ρωτούσες για τον κομμουνισμό. Λοιπόν ο κομμουνισμός είναι μια φιλοδοξία. Είναι ένα ιδανικό, ένα όνειρο. Είναι σαν να έχεις μια έντονη επιθυμία για κάτι που θα ήταν το καλύτερο αλλά είναι δύσκολο να το κάνεις πραγματικότητα. Και αυτό επειδή πρέπει να τα βάλεις με την ανθρώπινη φύση, με τον ανθρώπινο εγωισμό, με τον εγωισμό εκείνων των ανθρώπων που αυτό που επιδιώκουν είναι να εξασφαλίσουν τα δικά τους συμφέροντα, σε βάρος των εθνών και σε βάρος των λαών. Έχουν οικονομική εξουσία, έχουν πολιτική εξουσία και στρατιωτική δύναμη. Για αυτό ο κομμουνισμός εξακολουθεί να είναι μια φιλοδοξία. Στην Κούβα όμως, δημιουργείται μια σοσιαλιστική κοινωνία. Είναι ένας προθάλαμος της κομμουνιστικής κοινωνίας που είναι μια φιλοδοξία, πολύ δύσκολο για να επιτευχθεί. Αλλά είναι μια επιθυμία που αξίζει τον κόπο να αγωνιστείς για αυτήν. Ο σοσιαλισμός προσπαθεί να βελτιώσει την κοινωνία, έτσι ώστε να υπάρχει μια κοινωνία όπου όλοι να προοδεύουν, όπου να μην προοδεύουν οι ελίτ.

Εσύ γνωρίζεις ότι οι σύγχρονες κοινωνίες αποκλείουν ομάδες του πληθυσμού. Δες πως γίνεται η διανομή του πλούτου στις ΗΠΑ ή σε χώρες όπως η Αγγλία, η Γαλλία, Ισπανία και η Γερμανία. Ψάξε βρες τις διαφορές στην διανομή του πλούτου. Αυτή είναι η πραγματική Δημοκρατία. Να μην χρησιμοποιούμε τη λέξη Δημοκρατία μόνο σαν ένα παιχνίδι λέξεων, όπως συνηθίζεται να γίνεται. Το ίδιο γίνεται και με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Χρησιμοποιούν τα ανθρώπινα δικαιώματα σαν πρόφαση. Αυτοί οι ίδιοι που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα χρησιμοποιούν μια ουμανιστική ρητορική για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για να πουν ότι κάποιες κοινωνίες δήθεν δεν είναι δημοκρατικές, ότι δεν υπάρχει σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, ότι δεν υπάρχει ελευθερία του λόγου. Κοίταξε, δεν υπάρχει κανένας άλλος που να μιλάει περισσότερο από τους Κουβανούς. Δεν υπάρχει κανένας άλλος που να εκφράζει τα συναισθήματα του όπως οι Κουβανοί, να λέει αυτό που αισθάνεται όπως οι Κουβανοί, να είναι πιο επαναστάτες όπως οι Κουβανοί. Το λέω γιατί με πονάνε αυτά τα πράγματα που λένε για τον λαό μου.

Αισθάνομαι μεγάλη ευθύνη να σου μιλήσω για αυτά τα θέματα με σαφήνεια και ειλικρίνεια. Καθόμαστε και μιλάμε για τον λατινοαμερικανικό λαό εδώ στην Ελλάδα, μπροστά από ένα μνημείο που ενέπνευσε την ανθρωπότητα.

Τι θυμόσαστε από το ταξίδι σας στο Περού την περίοδο που Πρόεδρος της χώρας ήταν ο θείος μου Χουάν Βελάσκο Αλβαράδο; Τον είχατε επισκεφθεί, τον είχατε γνωρίσει.

Ο στρατηγός Βελάσκο Αλβαράδο ήταν ένας προοδευτικός άνθρωπος που είχε μια πολύ μεγάλη αλληλεγγύη προς την Κούβα σε στιγμές δύσκολες. Σε στιγμές κατά τις οποίες η χώρα μου δεχόταν επίθεση. Ήταν ένας στρατιωτικός καριέρας και υπήρξε πολύ φιλικός με την Κούβα. Ήταν ένας από τους ανθρώπους που αντιμετώπισε την πρόθεση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους να απομονώσουν την Κούβα στην ήπειρο. Επίσης σε περιόδους κατά τις οποίες το Περού αντιμετώπιζε δύσκολες στιγμές λόγω κλιματολογικών συνθηκών, και φυσικών καταστροφών, και χάθηκαν πολλές ανθρώπινες ζωές, υπήρξε μια αμοιβαία βοήθεια, μια σχέση αλληλεγγύης ανάμεσα στις δυο κυβερνήσεις.

O Χουάν Βελάσκο Αλβαράδο ήταν ένας προοδευτικός άνθρωπος που έδειξε αλληλεγγύη στη χώρα μας σε δύσκολες στιγμές.

Εκείνη την εποχή ο Βελάσκο δέχθηκε την επίσκεψη του Προέδρου Ραούλ Κάστρο, (τότε ήταν Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων), και είχαν συναντήσεις σε πολύ θερμό κλίμα. Συμμετείχαν και στενοί συνεργάτες του στρατηγού Βελάσκο Αλβαράδο. Έγιναν πολλές συναντήσεις. Πήγαμε στο Μάτσου Πίκτσου, πήγαμε στο Ικίτος, μπήκαμε στον Αμαζόνιο και μπορέσαμε να μιλήσουμε με ιθαγενείς. Ήταν μια εμπειρία πολύ πλούσια. Εγώ θα έλεγα ότι αυτοί οι άνθρωποι βιώνουν έναν «πρωτόγονο» κομμουνισμό. Τα μοιράζουν όλα και τα μοιράζονται όλα. Βοηθάει ο ένας τον άλλον για να καταφέρουν να επιβιώσουν στη φύση. Έχουν μια πολύ όμορφη κοινωνία. Είχα συναντήσει τον στρατηγό Βελάσκο στο σπίτι του. Ήταν πια άρρωστος, του είχαν κόψει ένα πόδι. Κουβανοί γιατροί είχαν συμμετάσχει σε εκείνη την χειρουργική επέμβαση. Ήταν το 1973. Ήμασταν εκεί, ήταν πλέον πολύ άρρωστος. Εγώ ήμουν πολύ μικρός τότε, ήμουν οκτώ ετών. Μας υποδέχθηκε εκεί, ήταν με τα παιδιά του, με τα εγγόνια του. Ήμουν εκεί. Ο Βελάσκο πάνω από όλα έδειξε την αλληλεγγύη του στη χώρα μας.