Newsroom. Το πολιτικό πείραμα που ξεκίνησε το 1998 με την εκλογική νίκη του Ούγο Τσάβες στη Βενεζουέλα σηματοδότησε μια αριστερή στροφή σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική. Στο βιβλίο “Το πείραμα της Λατινικής Αμερικής” του δημοσιογράφου Ιάσονα Πιπίνη ξεδιπλώνεται η πολιτική διαδρομή του αμφιλεγόμενου ηγέτη της Μπολιβαριανής Επανάστασης Ούγο Τσάβες, ο θάνατος του οποίου, το 2013, άφησε «ορφανή» τη λεγόμενη επαναστατική Αριστερά στη Λατινική Αμερική.
Περιλαμβάνεται επίσης, η συνέντευξη που είχε δώσει στον δημοσιογράφο Ιάσονα Πιπίνη, στο Καράκας το 2010, στην οποία αναφερόταν στην οικονομική κρίση στη χώρα μας και στην επιθυμία του να επισκεφθεί την Ελλάδα.
Η Περουβιανή Επανάσταση του Βελάσκο και ο «ποπουλισμός»
Η δράση των ένοπλων κινημάτων, η «Θεολογία της Απελευθέρωσης», οι «πτήσεις του θανάτου» που χρησιμοποίησαν οι δικτάτορες για την εξόντωση των αντιφρονούντων, το ξεχωριστό πολιτικό μοντέλο διακυβέρνησης, γνωστό ως «ποπουλισμός», η «Περουβιανή Επανάσταση» του Χουάν Βελάσκο Αλβαράδο και οι συνεχιστές της πολιτικής του Ούγο Τσάβες στην ήπειρο, αποτυπώνουν τον «μαγικό ρεαλισμό» της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας της Λατινικής Αμερικής.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Το βιβλίο «Το πείραμα της Λατινικής Αμερικής» περιγράφει σημαντικά πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα της Λατινικής Αμερικής, προβάλλοντας κυρίως δυο προσωπικότητες: τον πρώην πρόεδρο της Βενεζουέλας Ούγο Τσάβες και τον πρώην πρόεδρο του Περού (1968 – 1975) Χουάν Βελάσκο Αλβαράδο.
Ο «ποπουλισμός» στη Λατινική Αμερική
Το βιβλίο ξεκινάει εξηγώντας με ποιον τρόπο η λεγόμενη «επαναστατική Αριστερά» στη Λατινική Αμερική άφησε τα όπλα, πήγε στις κάλπες και έφθασε στην εξουσία. Μέρος της ιδιαιτερότητας που χαρακτηρίζει την πολιτική ζωή της Λατινικής Αμερικής είναι ο λεγόμενος «ποπουλισμός», ένα πολιτικό μοντέλο διακυβέρνησης το οποίο περιστρέφεται γύρω από έναν χαρισματικό ηγέτη, όπως ήταν ο Χουάν Ντομίνγκο Περόν τη δεκαετία του 50, ο Χουάν Βελάσκο Αλβαράδο τη δεκαετία του ’70 και ο Ούγο Τσάβες στις αρχές του 21ου αιώνα.
Ο Τσάβες μιλάει για την Ελλάδα
Το βιβλίο περιλαμβάνει την συνέντευξη που είχε δώσει ο Ούγο Τσάβες στον δημοσιογράφο Ιάσονα Πιπίνη στο Καράκας της Βενεζουέλας το Μάιο του 2010. Στη συνέντευξη του είχε πει πως επιθυμούσε να επισκεφθεί την Ελλάδα, ενώ αναφέρθηκε στην ιδεολογία της “Μπολιβαριανής Επανάστασης” αλλά και στην οικονομική κρίση στη χώρα μας.
Τα ένοπλα κινήματα στη Λατινική Αμερική
Στο βιβλίο γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο φαινόμενο των ένοπλων κινημάτων της Λατινικής Αμερικής, όπως είναι το Φωτεινό Μονοπάτι, οι Ένοπλες Επαναστατικές Δυνάμεις Κολομβίας, (η οποία είναι η μοναδική ένοπλη οργάνωση που δρα ακόμη), οι Σαντινίστας, (που κατάφεραν να κατακτήσουν την εξουσία) και οι Ζαπατίστας στο Μεξικό. Ορισμένες από τις οργανώσεις αυτές αγωνίστηκαν για τα δικαιώματα των καταπιεσμένων, ωστόσο πολλές οργανώσεις ανέπτυξαν καθαρά τρομοκρατική δράση.
Η «Θεολογία της Απελευθέρωσης» και οι «πτήσεις θανάτου»
Αναλύονται επίσης τα φαινόμενα της «Θεολογίας της Απελευθέρωσης», μέσω της οποίας καθολικοί ιερείς τις δεκαετίες του ’60 και ’70 πήραν τα όπλα για να προασπίσουν τα συμφέροντα των φτωχών συνανθρώπων τους και εντάχθηκαν σε ένοπλα κινήματα και της λεγόμενης «τρομοκρατίας του Κράτους», των δικτατορικών καθεστώτων δηλαδή που υποστήριξαν οι ΗΠΑ, τα οποία ευθύνονται για χιλιάδες δολοφονίες, απαγωγές και «εξαφανίσεις» αντιφρονούντων ακόμη και με τις λεγόμενες «πτήσεις θανάτου».
Η σύγκρουση της κυβέρνησης του Βελάσκο στο Περού με τις ΗΠΑ
Εκτενής αναφορά γίνεται στην περίοδο διακυβέρνησης του Χουάν Βελάσκο Αλβαράδο στο Περού. Η κυβέρνηση Βελάσκο συγκρούστηκε με τις ΗΠΑ, απαλλοτρίωσε τις εγκαταστάσεις των πετρελαϊκών εταιρειών που εκμεταλλεύονταν οι Αμερικανοί, παραδίδοντας τις σε κρατικό έλεγχο. Επίσης παρατίθενται αποχαρακτηρισμένα έγγραφα του Λευκού Οίκου του 1971, τα οποία αποκαλύπτουν τα μυστικά σχέδια των ΗΠΑ για αποσταθεροποίηση των καθεστώτων Βελάσκο και Αλιέντε. Επίσης, ο πρώην πρόεδρος της Αργεντινής, Φερνάντο Ντε Λα Ρούα (1999 – 2001), έγραψε για το βιβλίο αυτό ένα κείμενο το οποίο αναφέρεται στην εποχή της διακυβέρνησης του Χουάν Βελάσκο Αλβαράδο. Στο βιβλίο περιλαμβάνεται επίσης τη συνέντευξη που μου είχε δώσει ο πρώην πρόεδρος της Βολιβίας Κάρλος Μέσα (2003 – 2005).
Η πολιτική διαδρομή του Ούγο Τσάβες στη Βενεζουέλα
Ένα μεγάλο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στην πολιτική διαδρομή του πρώην προέδρου της Βενεζουέλας Ούγο Τσάβες, από τα παιδικά του χρόνια, τον εκλογικό του θρίαμβο, την “Μπολιβαρινή Επανάσταση” και τέλος τη μάχη του με τον καρκίνο και τον θάνατο του. Ο Ούγο Τσάβες αναβίωσε τον «ποπουλισμό» στη Λατινική Αμερική, προκαλώντας μια “αριστερή στροφή” σε πολλές χώρες της ηπείρου. Στο κεφάλαιο για τον Τσάβες γίνεται αναφορά στο αποτυχημένο πραξικόπημα που είχε κάνει ο ίδιος το 1992 για να κατακτήσει την εξουσία, ενώ γίνεται αναφορά σε γεγονότα – σταθμούς της πολιτικής του διαδρομής, όπως η εκλογική νίκη το 1998, το πραξικόπημα των 48 ωρών που έγινε εναντίον του το 2002 με την υποστήριξη των ιδιωτικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (το λεγόμενο “πραξικόπημα των μίντια”), η εκλογική νίκη του 2012, η περίοδος που έδινε μάχη με τον καρκίνο και οι τελευταίες στιγμές πριν από τον θάνατο του.
Έχουν μεταφραστεί από τα ισπανικά στα ελληνικά και περιλαμβάνονται στο βιβλίο δυο σημαντικές ομιλίες του Τσάβες. Η πρώτη (αμέσως μετά την ορκωμοσία του) και η τελευταία (λίγο πριν μεταβεί εκ νέου στην Κούβα για να υποβληθεί σε μια τέταρτη χειρουργική επέμβαση) δημόσια ομιλία του ως προέδρου της Βενεζουέλας.
Η μετα – Τσάβες εποχή και οι συνεχιστές του Τσάβες στη Λατινική Αμερική
Τέλος γίνεται αναφορά στην μετα – Τσάβες εποχή. Η εκλογική νίκη του διαδόχου του, Νικολάς Μαδούρο το 2013 και η πολιτική κατάσταση στη Λατινική Αμερική μετά από τον θάνατο του ηγέτη της λατινοαμερικάνικης Αριστεράς Ούγο Τσάβες. Γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στα καθεστώτα του Έβο Μοράλες στη Βολιβία, του Ραφαέλ Κορέα στο Εκουαδόρ και του Ογιάντα Ουμάλα στο Περού, που θεωρούνται η πιο επιτυχημένη “εξαγωγή” του “τσαβισμού” στη Λατινική Αμερική.
Η ανάλυση της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας της Λατινικής Αμερικής βοηθάει τον αναγνώστη να ερμηνεύσει και να κατανοήσει καλύτερα πολλά από τα σημερινά πολιτικά παράδοξα της ηπείρου, ιδίως όταν τον τελευταίο καιρό στην Ελλάδα, κυρίως λόγω της ανόδου της Αριστεράς, έχει ανοίξει μια συζήτηση για τον τρόπο διακυβέρνησης σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως είναι η Βενεζουέλα.
